Ten geleide

Voordat de lezer zich in de karakterstructuren gaat verdiepen even nog een paar opmerkingen. Op deze website worden vijf karakterstructuren beschreven. Uit de praktijk blijkt dat geen enkel mens beantwoordt aan één bepaalde karakterstructuur. De ervaring leert eerder dat er sprake is van een mengeling van vijf karakterstructuren. Bij het lezen kan ook de indruk gewekt worden dat een karakterstructuur alleen noodzakelijk is om te overleven. Maar het is ook een uitdrukkingsvorm waarmee iemand zich in het leven manifesteert. Om met de karakterstructuren te leven, door ze op een creatieve manier te gebruiken, heb ik een indeling gemaakt waarin bij iedere karakterstructuur de natuurlijke kernfunctie bovenaan staat. Ook beschrijf ik bij iedere structuur wat zijn het beschikbaar vermogen is (het potentieel). Let niet op de afschuwelijke benamingen van deze karakterstructuren, ze zijn absoluut niet bedoeld voor mensen met psychische aandoeningen, maar voor mensen die met zelfontwikkeling bezig zijn. Hoewel ze tegenwoordig veel gebruikt worden bij zelfontwikkelings-processen moet je toch uitkijken. Iemand aanduiden met bijvoorbeeld 'psychopaat' kan als een veroordeling of een bevestiging worden beschouwd. Waardoor het gevaar ontstaat dat iemand het kan gaan voelen als iets definitiefs, waardoor de mogelijkheid tot zelfontwikkeling juist afneemt. Bovendien leggen deze karaktertypen vooral de nadruk op wat ' vastzit', niet op wat 'stroomt'. Door deze eenzijdige benadering kan iemand weer terugvallen in zijn ' vastzitten' . Daarom zal ik in mijn verhaal zoveel mogelijk deze lelijke benamingen vermijden en steeds beginnen met hoe het is als iemands leven stroomt en daarna pas wanneer en hoe iemand zijn levensstroom af gaat snijden. En natuurlijk ook wat iemand moet doen om zijn leven weer te laten stromen

Karakterpantsering

De vijf karakterstructuren is een Bio-energetische benaderingswijze die gebaseerd is op de karakterologie van Wilhelm Reich. Hij borduurde verder op de typologie van Freud. Deze ontwikkelde een typologie die bestond uit een aantal ziektebeelden uit de leer van de Psycho-analyse. Reich toonde aan dat een karakter niet alleen psychisch is, maar ook van lichamelijke aard. Het is echter Alexander Lowen die deze karakterologie verder uitgebouwd en verstaanbaar heeft gemaakt voor een breed publiek. Hij ging uit van het begrip Bio-energie, wat hetzelfde is als levensenenergie of levenskracht. Deze levensenergie zorgt voor harmonie en welzijn, als zij tenminste vrijelijk door het lichaam stroomt. Maar bevriest als een opgroeiend kind zich tegen een onsymphatieke omgeving , of tegen eigen onwelkome emoties en/of gevoelens moet beschermen. Een kind kan bijvoorbeeld gestraft worden omdat het zijn woede uit. Hierdoor kan het zijn gevoel letterlijk gaan onderdrukken of er onder houden, door zijn spieren aan te spannen. Tenslotte wordt dit onderdrukkingsproces een deel van de lichaamsstructuur. Dit wordt ook wel spierpantsering genoemd. Hierdoor voelt het kind ook zijn woede niet meer. Dit laatste noemt men karakterpantsering. Deze karakterpantsering is te zien aan chronische spiervormingen en spanningen in het lichaam. Met Lichaamsgerichte therapie kunnen oude, onderdrukte emoties en gevoelens die bevroren zijn in de karakterpantsering, ontdooien en terug keren in het bewustzijn

Lichaam & Karakter

Vaardig zijn in het begrijpen van karakterstructuren betekent, zicht hebben op iemands levensgeschiedenis, voordat deze een woord heeft gezegd. Want als je vaardig bent in de karakterstructuren, en je kijkt goed naar een lichaam, dan ken je onmiddelijk iemands levensgeschiedenis. Dit is mogelijk omdat bepaalde karakterstructuren zich uitdrukken in bepaalde lichaamsstructuren, wat betreft bouw, motoriek en expressie. Daarom kan psychotherapie nooit alleen op verbaal niveau zijn, maar moet ook het lichaam daarin worden betrokken. Want in het contact met het lichaam kun je in contact komen met iemands geschiedenis en de daarmee verbonden huidige gedragspatronen. Integratie van lichaam en geest kunnen je helpen tot een geheel van bewustzijn en aanvaarding komen. De weg daar naar toe is dat je je eigen persoonlijke geschiedenis begrijpt en bereid bent bijvoorbeeld de ervaring van het vroegere gemis en/of tekort opnieuw te voelen. Hierdoor kan een toenmalige bedreigende ervaring opnieuw worden geevalueerd en als iets aanvaardbaars worden gezien. Het is dus niet meer reeel om nu nog langer defensief te zijn. Om je bijvoorbeeld voortdurend te verweren tegen angst voor verlating. Dit is niet meer nodig omdat je als volwassene andere hulpbronnen kunt ontdekken, zowel binnen als buiten jezelf. Deze kunnen je helpen je verkrampte lichaamshouding los te laten en de angst die daarmee samenhangt te laten varen.

Het ontstaan van een karakterstructuur

Een kind begint zijn leven in de baarmoeder waar het in eenheid leeft met de moeder. Moeder en kind zijn nauwelijks van elkaar te scheiden. Ze vormen een eenheid. Het kind voelt geen scheiding tussen zichzelf en zijn moeder. Er is een gevoel van Zijn, een totale ontspanning. Alle comfort is aanwezig: voeding, warmte, aandacht, liefde, enz. Alle behoeften zijn vervuld, zonder dat het kind daar enige moeite voor hoeft te doen. Het voelt zich volledig geborgen, er is een absoluut vertrouwen in het leven. Bij de geboorte van het kind wordt de eenheid met de moeder plotseling verbroken. Dit is levensbedreigend voor het kind. Daarom is het van levensbelang om weer tot een eenheidscontact met de moeder te komen. Dit is voor hem de enige manier om die eenheid weer te voelen. Daar waar de moeder aanwezig is in het contact voelt het kind zich geliefd, geaccepteerd en geborgen. Van daaruit kan het groeien naar zelfstandigheid en een gevoel van eigenwaarde ontwikkelen. Wanneer de moeder in een bepaalde levensfase van het kind of op een bepaald gebied van het contact afwezig is, voelt het kind zich afgescheiden. Het komt daar niet tot zelfherkenning, er ontstaat een leegte, een niets, een gevoel van niemand zijn. Dit heeft als gevolg dat het kind zich op een bepaalde manier gaat gedragen. Het is een poging om het tekort en de gewenste behoeften alsnog op een voor de omgeving aanvaardbare manier te verkrijgen. Waarbij het uiteindelijk genoegen neemt met datgene wat het wel krijgt. Zo ontstaat de karakterstructuur. Een karakterstructuur bestaat uit een samenhang van lichamelijke en psychische kenmerken, standpunten en gedragspatronen. Het is een tijdelijk antwoord van ieder kind om in bepaalde omstandigheden te kunnen overleven. Je kunt het zien als een noodmaatregel van het organisme om zo gezond mogelijk uit de strijd te komen. Op basis van deze karakterstructuren is je gedrag en levensgeschiedenis beter te begrijpen.

Schizoide karakterstructuur (Zekerheidsproblematiek)

Wanneer je contact kunt maken met je eigen lichaam is er geen enkele twijfel mogelijk, je voelt dat je bestaat. Je voelt je pas thuis op deze wereld wanneer je direct je bestaan kunt ervaren. Tijdens die ervaring kun je jezelf waarnemen. Op dat moment ontdek je wat bestaanszekerheid betekent. Bestaanszekerheid is geen vast gegeven, het is niet statisch. Het is de natuurlijke balans die heen en weer schommelt tussen twee polen. Je lichaam vormt de minpool terwijl je bewuste denken als pluspool fungeert. Het is het evenwicht tussen lichaam en geest. Als deze verhouding optimaal is geeft dit een realiteitsgevoel. Je ervaart dan een bewust contact met je lichaam . Wanneer je dit contact ook in je voeten voelt, krijgt de aarde het karakter van een stevige steun of basis, waar het goed is om te vertoeven en opgevangen te worden. De aarde wordt jouw thuis als je er met je eigenheid doordringt. Je bewust toevertrouwen aan de aarde, als een thuiskomen in jezelf, kan een diep gevoel geven van dat je er mag zijn. Waarbij je ervaart dat het goed is zoals het is op de plek waar je bent en met het lichaam dat je gegeven is .

Je geschiedenis

Jouw karakterstructuur is ontstaan tijdens de vroegste periode van je leven, mogelijk al voordat je geboren was. Om de een of andere reden wordt bij sommige kinderen vanaf het begin af aan getracht hun levenskracht te ontnemen. Het is voornamelijk de moeder die zich daar mee bezig houdt. Het lijkt mij vanzelfsprekend dat dit proces zich niet op bewust niveau voltrekt, maar zich onbewust ontwikkeld. Omdat de moeder wellicht heel angstig is voor het leven. Het kan zijn dat je moeder verkrampte tijdens jouw zwangerschap. Misschien was je ongewenst, of was er een weinig tastbaar aanwezige benadering in het contact tussen jou en je moeder. Mogelijk was er een openlijke of verborgen vijandigheid vanuit je moeder naar jou toe. Het kan ook zijn dat het accent bij jouw opvoeding vooral lag op wat niet goed was. Dit alles kun je ervaren als een ernstige bedreiging van jouw bestaan. Hierdoor ontstaat angst en pijn. Om te overleven zal je telkens wanneer je die bedreiging voelt je toevlucht nemen naar je hoofd. Waardoor je jouw gevoel afsnijdt en dus ook de angst en pijn. Zo ontstaat een splitsing tussen je lichaam en je geest. Vanaf dat moment ben je altijd gedeeltelijk hier en gedeeltelijk ergens anders.

Latere gedragskenmerken

Aangezien je je lichaam hebt verlaten word je geregeerd door je denken. Maar als je denkt daarmee de touwtjes in handen te hebben, dan heb je het mis. Het leidt alleen maar naar een verbeten doorgaan, alles op je nemen, je flink houden, alles slikken en kost wat kost proberen je hoofd boven water te houden. Slechts wanneer je de omgeving als onveilig ervaart kun je afwijken van je koers. Dan zie je nog een veiligere manier om je levenskracht te ontlopen. Op zo’n moment vlucht je in zelfontkenning. Dit kan uitlopen tot de volgende reacties; “het gauw af laten weten”, “afwezig zijn”, of “angst voor persoonlijke contacten”. Ook de wereld kan vreemd en onwerkelijk op je overkomen, Vaak zijn het onverwachte gebeurtenissen, spannende situaties of kritische momenten in het leven die je plotseling doen beseffen dat er iets niet goed is. Soms kun je door een echtscheiding met jezelf geconfronteerd worden. Hierbij kun je tot de ontdekking komen dat je helemaal niet zo stevig op je benen staat. Door een mislukking of een gemiste carriere kan een diepe twijfel over je eigen capaciteiten ontstaan. Zelfs een verhuizing of een andere baan kan je onzeker maken . Het kan je bewust maken van de schijnzekerheid, die de vertrouwdheid van een bekende omgeving je geeft. Deze beleving van onzekerheid kan een diepe behoefte aan een meer stevige stabiliteit in je wakker maken

Psychische kenmerken

Vermijding van intieme en gevoelige relaties--- Afwezig zijn, fantaseren, dagdromen--- Zeggen wat je denkt, niet wat je voelt--- Splitsing tussen denken en voelen--- Geen zelfgevoel, zwak ego--- Vaak niet zichtbaar of grijpbaar [kameleon]--- Neiging tot intellectualiseren--- Geregeerd worden door je verstand--- In de kern angstig en onrustig zijn--- Onvoldoende stabiliteit--- Geringe verhouding tot de werkelijkheid--- Overdreven geldingsdrang--- Angst voor gezichtsverlies--- Onecht en doen alsof gedrag--- Alles in de hand proberen te houden

Lichamelijke kenmerken

Lang, smal en onderontwikkeld lichaam--- Chronische spanning in benen en enkels--- Oud, getekend, maskerachtig gezicht--- Jeugdig lichaam--- Veel stijve gewrichten--- Vaak koude handen en voeten--- Lichamelijke splitsing, onder-bovenkant--- Bleke gelaatskleur--- Moeite met oogcontact--- Minimale ademhaling--- Gering contact met lichaam--- Voeten voelen als houten klompen--- Benen als houterige staken

Aannames

Ik mag, kan, wil hier niet zijn--- Ik heb geen recht van bestaan--- Ik heb er niets mee te maken--- Als ik me openstel, verdwijn ik--- Ik ben minder waard dan wie dan ook--- Met mijn hoofd kan ik mijn angst hanteren--- Ik ben niet welkom--- Ik moet mezelf staande houden--- De echte wereld is de spirituele wereld--- Mensen zijn slecht, ze belazeren me

Je beschikbaar vermogen

Wanneer jij je eigen werkelijkheid onder ogen zou durven zien, zonder luchtkastelen te bouwen die de toekomst mooier maken als dat hij is. Dan zul je waarschijnlijk voor het eerst beseffen dat de werkelijkheid is zoals hij is en dat hij begint op de plek waar je bent? Niet door je ogen te sluiten en te wachten tot er een prachtig vergezicht aan je innerlijke horizon verschijnt. Maar door je ogen te openen en te beseffen dat je er bent. Tot nu heb je de tastbare aanwezigheid in jezelf nooit echt gevoeld. Vandaar dat je maar een fractie voelt van wat je zou kunnen voelen. Een hele reeks gevoelens zoals liefde, vreugde, genegenheid, verwondering ervaar je maar zelden. Ondanks dat ze in ruime mate in je aanwezig zijn, ervaar je ze niet omdat jij niet aanwezig bent. Ook ben je creatief, zacht, loyaal, veelzijdig, intuitief, en invoelend. Van sommige van deze eigenschappen heb je wel eens een flauwe glimp van opgevangen, maar ze laten zich pas echt zien als jij jezelf durft te laten zien .Je beschikt over enorme en zeer gevarieerde mogelijkheden waarvan je niet eens vermoedt dat je ze hebt. omdat je voortdurend wegloopt voor jezelf. Maar je hoeft geen zekerheid meer te zoeken in een schijnwereld. Omdat je die zekerheid in jezelf kunt voelen. Je hoeft je niet meer waar te maken, omdat je de waarheid in jezelf kunt voelen. De aarde wordt jouw plek als je de rust in jezelf kunt ervaren . Een diepe rust waarin je kunt ervaren dat je er altijd al bent geweest

Jezelf ontwikkelen

De eerste stap in het werken aan bestaanszekerheid is het voelen van; ' ik mag er zijn', ' ik ben iemand'. Dit is overigens geen verstandelijk proces, maar puur lichamelijk. In je lichaam leer je jezelf kennen. Via je lichaam merk je waar je jezelf vast-en tegenhoud of waar je eigenlijk geen contact mee hebt. Je kunt je bewust worden van je blokkades en de verharding in je spieren voelen. Of wat je met je ademhaling doet. En je kunt je realiseren hoe het voelt om met beide benen op de grond te staan. Zo kom je weer in contact met de werkelijkheid, het hier-en nu. Dan kun je voelen dat je stevig geworteld staat in deze wereld. Hier voel je je op je gemak, mag je er zijn en voel je je thuis. Wortelen in jezelf doe je als je het leven en jezelf neemt zoals het is. Als je deze kracht niet kunt voelen dan schep je je eigen wereld, de wereld van het denken, de wereld van angst. Het enige wat je nu nog kunt doen om deze kracht weer te voelen, is echt aanwezig zijn in de situatie waarin je je bevind. Dan stap je uit de onwerkelijke wereld van het verleden en de toekomst, van gisteren en morgen. Je leven krijgt weer een ' alledaags' karakter. Je bent aangekomen op je werkelijke bestemming

Orale karakterstructuur (Vertrouwensproblematiek)

Vertrouwen is de basis van de relatie die wij met andere mensen hebben. Want vertrouwen geeft een gevoel van verbonden zijn met anderen. Die verbondenheid is een pulserende energiestroom van geven en ontvangen. Het is niet een vastklampen, pleasen of opofferen, maar een pulserende beweging van het vrij en afwisselend in elkaar overgaan van geven en ontvangen. Van ons lichaam kunnen we veel leren over de diepere betekenis van vertrouwen. De voorkant van het lichaam staat voor ontvangen, ontvankelijk kunnen zijn. Bij de achterzijde van het lichaam ligt het accent op kracht, om jezelf neer te zetten en voor jezelf op te komen. Vertrouwen hebben in je leven kent twee varianten; zelfvertrouwen en vertrouwen in anderen. Zelfvertrouwen betekent vertrouwen op je eigen lichaam, maar ook op wat jezelf waard bent. Vertrouwen in anderen houdt in; de vertrouwdheid voelen om jezelf over te geven en anderen bij je toe te laten. Maar ook om je eigen behoeften tot uitdrukking te brengen. Het is een beweging van geven en nemen. Hierdoor ontstaat een spontane wijze van delen en samen(zijn).

Je geschiedenis

Zo rond het eerste levensjaar, toen je totaal afhankelijk was , heeft je moeder je warmte, voedsel en steun onthouden. Ontzegging van borstvoeding is pijnlijk, maar vaak niet eens het ergste. Want wat je veel meer nodig hebt is liefde. Moederliefde in de vorm van aandacht, warmte en genegenheid. Niet dat je moeder dit niet wilde geven, maar misschien kon ze het niet geven omdat ze zelf in een stresssituatie leefde. Wellicht kon ze het ook wel geven maar was ze er met haar hart niet bij, of was ze zich niet bewust van haar tekort schieten. In ieder geval word je hierdoor weer helemaal op jezelf terug geworpen. Er zijn, maar niet mogen leven, je willen uiten, maar stil moeten zijn, huilen en geen antwoord krijgen, geen enkele reactie. Niemand die er voor jou is, geen warmte, geen genegenheid, geen nabijheid, geen koestering. Helemaal alleen gelaten zijn, afgewezen worden. Hoe je ook huilde of schreeuwde het hielp je allemaal niet. Zo’n onverdraaglijke ervaring kan je een gevoel geven dat je een ongewenst persoon bent, een gast waar men geen prijs op stelt.

Latere gedragskenmerken

De tragiek van jouw karakterstructuur is dat je met je gedrag van nu exact het zelfde pijnlijke gevoel oproept als in de oorspronkelijke situatie tussen jou en je moeder. Namelijk hetzelfde gemis, dezelfde leegheid en hetzelfde onvermogen om alleen te zijn. Je hebt de mogelijkheid om de pijn van het gevoel van tekort op twee manieren uit de weg gaan. Of je kunt het zien als een tekort schieten van de ander, of je kunt het zien als een tekortkoming in jezelf. Daarmee kun je het vertrouwen opzeggen in de ander of het vertrouwen in jezelf. Beide mogelijkheden dienen met name om aan de onverdraagzame gevoelens van het afgewezen zijn te ontsnappen. Wanneer je probeert de pijnlijke ervaring van het alleen zijn te ontlopen in de richting van de ander, ontstaat het verlangen naar verbondenheid. Maar elke vorm van genegenheid van de ander maakt de honger er naar alleen maar groter. Dit komt omdat het durven toelaten , het kunnen ontvangen is afgesloten. Desondanks blijf je je geven aan de ander, als een drenkeling in een wanhopige poging tot verbondenheid. Maar het kan ook zijn dat je een dwingende persoonlijkheid bent, die alle aandacht opeist en zich vastklampt aan de ander.

Psychische kenmerken

Innerlijke behoefte aan ondersteuning--- Altijd een gevoel hebben van tekort--- Angst om alleen gelaten te worden--- Overdreven behoefte aan aandacht--- Sterke stemmingswisselingen--- Voelt zich vaak in de steek gelaten--- Minderwaardigheidsgevoelens--- Problemen met duurzame relaties--- Gevoelig voor verslavingen--- Naar zichzelf gerichte boosheid--- Moeite om op eigen benen te staan

Lichamelijke kenmerken

Weinig spiertonus in borsten bij vrouwen--- Ingevallen borstkas bij mannen--- Overspanning in nek en schouders--- Vragende, smekende ogen--- Oppervlakkige ademhaling--- Moeite om zich rechtop te houden--- Zwak spierstelsel--- Kinderlijk lichaam--- Hoofd, nek en bekken naar voren gericht--- Zwak immuniteitssysteem--- De romp helt naar achter--- Benen stijf, knien staan op slot--- Onderlichaam breed, bovenlichaam smal--- Overspanning in bekken en onderrug

Aannames

Op zekere dag zal ik het krijgen--- Van iemand houden betekent er af kunnen raken--- Ik verdien het niet, er is niet genoeg--- Er is nooit iemand voor mij--- Ik doe er niets voor om het te krijgen--- Als ik zelfstandig ben moet ik elke behoefte opgeven--- Ik moet mezelf vasthouden--- Doe jij het maar, ik kan het niet--- Ik moet voorkomen dat ik onafhankelijk wordt--- Als ik er niet om vraag, krijg ik niets--- Ik zal zorgen dat ze me het geven

Je beschikbaar vermogen

Er leeft bij jou op een dieper niveau een onbestemd gevoel, alsof je een geheim kent wat je al lang geleden bent kwijtgeraakt. Maar er is een beweging in je gaande. Dit is dikwijls het ongrijpbare begin van een opkomende herinnering. Maar wanneer je met al je aandacht bij dat begin kunt blijven, ontdek je misschien de zoekgeraakte sleutel van datgene dat je in je geheugen bewaart. Wellicht kom je dan bij je eigen onderstroom, je eigen vaarwater. Teruggaan naar die herinnering betekent dit de bedding volgen tot het punt waar de stroom werd onderbroken. Dat punt brengt je weer bij de beleving van wat je eigenlijk heel graag zou willen , maar tegelijkertijd ook heel bang voor bent. Maar voor wat zal je nu nog zo bang zijn? Wat moet je nu nog vasthouden? Waaraan moet je je nu nog hechten?. Want het decor van het leven verandert immers toch voortdurend. Misschien ben je wel bang voor het feit dat er méér leven in je zit dan je ooit hebt gedacht.? Of dat je heel wat beter bent dan je nu denkt? Misschien wel omdat je spontaner, gelukkiger en sterker kunt zijn dan je jezelf op dit moment toestaat. Of dat je veel wijzer vriendelijker, verzorgender en gevoeliger bent dan je nu kunt toelaten. Je kunt de wereld rijker en vollediger ervaren dan je nu doet. Je hebt het in je om liefdevoller, levenslustiger en blijer te zijn. Als je maar je natuurlijke stroom volgt zonder in te grijpen, zonder je in te houden. Wanneer je dit kunt is er overgave en een diep vertrouwen.

Jezelf ontwikkelen

Om het gestagneerde ontwikkelingsproces van vertrouwen weer in beweging te zetten, is het niet voldoende om je bewust te worden van je problemen, spanningen en pijn. Je zal geleidelijk aan de realiteit onder ogen moeten zien. Dat betekent de pijn van het tekort niet langer meer uit de weg te gaan, maar er juist contact mee te maken. Niet door er over te praten, want dat zal het gevoel van tekort alleen maar bevestigen. Het gaat er om dat je contact maakt met het gebied van je onderlichaam. Daar bevindt zich het centrum van vertrouwen. Dit is de plek waar de diepste verbondenheid met een ander kan worden beleefd. Het is die plek waar je levensstroom stagneert. Door het verdiepen van je ademhaling kun je rechtstreeks contact maken met dit gebied. Dan ga je voelen dat jezelf de levensstroom tegenhoudt. Die stroom is er altijd. Alleen als je er met je verstand tussen gaat zitten stagneert het en ontstaat het gevoel dat je anderen niet kunt vertrouwen. Wanneer je de beweging van de adem kunt toelaten in je onderlichaam ontstaat zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen is het ervaren van je eigen levensstroom. Als je je daar aan overgeeft wordt alles natuurlijk en kun je ook moeiteloos vertrouwen op anderen.

Masochistische karakterstructuur ( Emotionele problematiek)

Jezelf zijn is niet een aanpassen naar de buitenwereld of een terugtrekken in je schulp. Maar een in-en uitgaande beweging van de confrontatie met de buitenwereld en het in jezelf verwerken van die ervaring. Het heeft direct te maken met zelfexpressie. Het is jezelf rechtstreeks en vrij uitdrukken. Niet alleen naar buiten toe, maar ook naar binnen om de ervaring te verwerken. Hierbij is het mogelijk je negatieve gevoelens te uiten en je eigen emoties gestalte te geven. Het is een tot uitdrukking brengen waar je behoefte aan hebt en afstand doen van datgene wat niet bij je past In dit proces kom je voortdurend je eigen mogelijkheden tegen, maar ook je grenzen. Die je vervolgens weer in jezelf verwerkt. Je kunt ervaren dat er dingen zijn waar je kracht uit kan putten en dat er negatieve krachten zijn. Maar dat je er niet aan overgeleverd bent, zodat je je eigen straatje schoon kunt houden. Je kunt negatieve invloeden en ervaringen vermijden en uit de weg gaan. Zo hou je jezelf en je omgeving vrij van negatieve krachten. Zelfexpressie geeft een diepe voldoening. Het is een ervaren van je levenskracht.

Je geschiedenis

Ofschoon je direct na je geboorte reeds een schreeuw laat horen, komt je eigen uitdrukkingskracht pas echt naar boven tijdens de voeding-en zindelijkheidstraining. Gedurende deze periode ga je met handen en voeten je eigen grenzen aangeven. Maar jouw eigen activiteiten worden niet altijd met vreugde begroet. Hierdoor kom je in conflict met de autoriteit van je ouders. Deze zullen proberen jouw eigen activiteiten zogauw mogelijk de kop in te drukken. Je word gedwongen te eten en op tijd je behoeften te doen. Ook op andere fronten worden jouw eigen beslissingen en activiteiten genegeerd en de kop ingedrukt. Door oververzorging van de ouders word je gesmoord in je zelfexpressie. Je komt onder zware druk te staan Wanneer jouw eigen initiatief niet wordt gewaardeerd, zal je tenslotte je verzet opgeven en je gaan aanpassen. Je doet dit om de liefde van je ouders te behouden. Hierbij zie je af van je eigen behoeften. Je gaat je in je gedrag aanpassen aan de omgeving zonder je af te vragen wat je zelf wilt. Hierbij verlies je het contact met je eigen levenskracht .

Latere gedragskenmerken

Je hebt een enorm verlangen om je te uiten. Maar je laat daar niets van merken. Je houd je altijd precies op tijd in. Er is een onbewuste behoefte om te klagen, om te laten weten dat je leven één grote lijdensweg is. Maar je blijft je inhouden en het er onder houden. Aan de buitenkant ben je onderdanig maar van binnen leven sterke gevoelens van haat, negativiteit, vijandigheid en superioriteit. Ook al lijk je naar buiten toe nog zo aardig, je bent geen vrolijk iemand. Want het leven is voor jou een zware klus. Kleine probleempjes worden niet opgelost en worden daarom steeds groter en groter. Je maakt van een mug een olifant. Je kunt innige relaties onderhouden op basis van onderdanigheid. In plaats van je negatieve gevoelens te uiten ga je de ander pleasen, uit angst hem/haar te verliezen. Dit geeft een gevoel van tegen jezelf ingaan, zwemmen tegen de stroom in. Niet in harmonie zijn met jezelf, tegen je zin in dingen doen. geen ‘nee’ kunnen zeggen. Maar ‘ja’ zeggen omdat anderen het vragen, dingen op je nemen omdat het zo hoort.

Psychische kenmerken

Braaf gedrag uit angst afgewezen te worden Onderdrukken van emoties Jezelf moeten bewijzen Alles slikken, geen 'nee' kunnen zeggen Zelfdestructie, zelfsabotage Opofferend in relaties Weinig expressie In plaats van zelfhandhaving, klagen Vaak lusteloos, weinig energie In plaats van agressie, provocatie Vaak schuldgevoelens Innerlijke negativiteit, superioriteit Opgekropte boosheid, tegen alles schelden

Lichamelijke kenmerken

Sterke benen en voeten, maar stijf en stram Opgevuld dik lichaam Ingetrokken hoofd, je ziet geen nek Onschuldige, naieve blik in de ogen Donker pigment van de huid Enigzins gekromde, gespannen rug Ingetrokken billen, aangespannen anus Moeite met ademen in de buik Sterke spanningen in het middenrif Slecht werkende spijsverteringsorganen Veel haargroei, vooral op de rug

Aannames

Vrouwen/mannen zijn me toch de baas Ik moet me beheersen Ik doe toch mijn best Niets kan mij nog redden Ik zal je pakken, voordat jij mij pakt Als ik lief ben zul je van me houden Nee, ik wil niet Met mij wordt het nooit wat Dit moet mij nu weer overkomen Ik moet me inhouden

Je beschikbaar vermogen

Zodra je de pure kracht van het in beweging komen hebt gevoeld dan kun je het wezen van je eigen vermogen pas echt voelen. Wanneer je de kracht van het concrete doen eenmaal hebt ondervonden, dan geeft dat een gevoel van alles aan te kunnen. Dan is het of je zelf die kracht bent. Alsof alles uit jou voortkomt. Of alles beweegt ter wille van jou. Het kan zelfs voelen alsof alles wat je nodig hebt vanzelf naar je toekomt. Als je door de eerste verbazing heen bent van ‘wat er allemaal al niet mogelijk is’, dan ga je eigenlijk pas voelen dat je leven een fundamentele verandering heeft doorgemaakt Hierdoor kun je open staan voor alles wat het leven je te bieden heeft. Aangezien je een tevreden mens bent, geeft dit tegelijkertijd een zekere rust die je ook naar buiten toe uitstraalt. Je bent een vurige kameraad die voor iedereen klaar staat. Wanneer je je eigen grenzen kunt bewaken kun je voelen hoe goed het is om bij jezelf te zijn. Je kunt dan de vrijheid en zachtheid in jezelf duidelijk voelen. Wanneer dit het geval is, komt er een ronde veelkleurige liefde bij je naar voren. Hierbij kun je anderen de ruimte bieden om te mogen zijn zoals ze zijn. Niemand hoeft te veranderen om een plekje in je hart te krijgen. Je bent zelfs in staat eigen initiatieven te gaan nemen door op een actieve, serieuze maar speelse manier liefde te gaan geven.

Jezelf ontwikkelen

De blokkades die je ervaart zijn niet mentaal maar van emotionele aard. Met logisch denken kom je dus niet verder. Het zijn de niet tot uiting gebrachte emoties die je eigen kracht blokkeren Je zult dus moeten leren uiting te geven aan je onderdrukte gevoelens die zijn voortgekomen uit je onderdanigheid. Gevoelens zoals woede, haat, negativiteit en vijandigheid. Misschien ben je bang voor de consequenties die mogelijk in de toekomst zullen plaatsvinden. Die angst kan je machteloos maken . Maar alleen door een directe nieuwe ervaring krijg je de kans je gevoelens tot uitdrukking te brengen. Door zo’n nieuwe ervaring kun je ook gaan voelen dat alles in jou de neiging heeft zich naar buiten toe uit te drukken . Sterker nog, het is de aard van het beestje. Het is onbegrijpelijk dat je daar tot nu toe aan bent ontkomen. Want je bent in je leven vele malen ingedrukt en alles wat ingedrukt wordt, moet zich ook weer uitdrukken. Wanneer je dit uitdrukken gebruikt voor datgene waar jezelf behoefte aan hebt, dan ontstaat er weer beweging. Dan zal datgene wat uitgedrukt wordt zich omzetten in levenskracht

Rigide Karakterstructuur (Gevoelsproblematiek)

Als je leeft vanuit je gevoel dan ben je nauwkeurig afgestemd op jezelf en de ander. Het is een mee bewegen en mee resoneren met je eigenheid. Het is niet “jezelf laten gaan” of “jezelf ter beschikking stellen” in het belang van de ander. Want dat is je aanpassen en denken je dat je voelt. Het is ook niet je hart luchten en alles zeggen wat je vind Dat is je emotioneel uitdrukken. Het is niet alleen een openstaan voor de ander en ook niet je eigen impulsen volgen. Het is een vrij en op eigen wijze jezelf geven aan wie je wilt. Leven vanuit je gevoel is een zorgvuldig afstemmen. Zoals het stemmen van de toetsen van een piano met eerbied voor iedere toon en iedere klank. Dan zijn er geen grenzen en geen hindernissen in het contact met de ander maar een onderlinge openheid. Waarbij het identieke van jou en de ander elkaar kunnen vinden. Wanneer je leeft vanuit je gevoel wordt de wereld, jouw wereld. Als je van daaruit leeft kun je een diepe vreugde in jezelf voelen. Door je af te stemmen op die vreugde kun je een dankbaarheid voor het leven voelen . Als je je vervolgens afstemt op die dankbaarheid dan kun je een spontane ontroering voelen. Dit omdat je contact maakt met je eigenheid. Alleen door te voelen vallen grenzen weg en is er een optimaal contact mogelijk. Hierdoor is de ander geen tegenstander meer, maar een opening naar jezelf. In die opening krijgt het gevoel de ruimte om zich te ontwikkelen. Dit is leven vanuit je gevoel

Je geschiedenis

Omstreeks het vierde en vijfde jaar begin je je aangetrokken voelen tot de ouder van het andere geslacht. In die periode ontwaakt je man of vrouw zijn. De genitale functies beginnen zich te ontwikkelen. Wanneer je een meisje bent, richt je je aandacht op je vader. Je vader is jouw eerste grote liefde, je eerste vrouwelijke verlangen. Je wilt hem jouw liefde geven en zoekt lichamelijke toenadering. Maar wanneer er bij je vader een taboe bestaat met betrekking tot lichamelijk contact, of als hij zijn eigen sexuele gevoelens niet vertrouwd, zal hij jou niet liefdevol tegemoet kunnen treden. Met als gevolg dat jij je diep gekwetst voelt, omdat jouw liefde wordt afgewezen. Toch zul je je gevoelens omtrent die afwijzing niet tonen. Want in plaats van je kwetsbaarheid te laten zien ga je het verdringen. Zo wordt jouw liefde voor je vader tot haat bevroren. Haat is bevroren liefde, het wordt ook wel eens een “gebroken hart” genoemd. Haat komt dus net als liefde voort uit het hart. Een “gebroken hart” is het resultaat van een ondraaglijke pijn die niet wáár mag zijn. Het is een gevoelsuitdrukking van geblokkeerde liefde. En het lastige hiervan is dat liefde nou net de meest effectieve energie is in het doorbreken van een blokkade

Latere gedragskenmerken

Om herhaling van de vroegere kwetsbare ervaring te voorkomen heb je je zowel naar binnen als naar buiten toe afgesloten van je gevoel. Tevens heb je er moeite mee als iemand je aanraakt. Daarom kom je niet gemakkelijk vanuit jezelf tot een lichamelijk contact. Je kunt ook je gevoel niet uiten naar de ander toe. Net alsof er een glazen wand is tussen jezelf en de ander, waar je niet door heen komt. Hoewel er een grote behoefte is om je gevoelens naar buiten te brengen, kun je er geen grip op krijgen. Het lukt niet omdat jezelf gevoelsmatig gehandicapt bent. Vaak heb je ook het contact met je eigen binnenwereld verloren. Dit wil overigens niet zeggen dat je niet met jezelf bezig bent. Integendeel, er wordt voortdurend van binnenuit op je deur geklopt. Soms doe je de deur op een klein kiertje, maar dan gooi je hem weer gauw dicht. Wanneer je door een ander gevoelsmatig wordt aangesproken, ga je meteen blozen of voel je je hart in je keel kloppen. Soms maak je bezorgd over de pijntjes en lichamelijke ongemakken die je voelt. Maar je durft er niet echt naar te kijken. Zo nu en dan kun je je erg verkrampt voelen, zonder dat je weet waarom. Je kunt je nog zo goed voorbereiden op spannende situaties, maar toch schiet je telkens weer in een verkrampte toestand.

Psychische kenmerken

Moeite met lichamelijk contact, aanraking Ambitieus, agressief, wedijverend Overgave =verliezen, beheersing= winnen Grote moeite met intimiteit Moeite om open te staan voor anderen Angst om niet te voldoen in relaties Blijft in relaties op z'n hoede Terughouden van gevoelens Gebruikt sex om contact te krijgen Grote angst om gekwetst te worden Trots en hoogmoed spelen een grote rol Geen vertrouwen in eigen gevoel

Lichamelijke kenmerken

Enigzins opgeblazen en onbeweeglijke borst- Goed ontwikkeld lichaam- Slechte bloedcirculatie, hartklopppingen- Mooie , maar overgevoelige huid- Grote spanning in buitenste spierlagen- Hoofd naar achter, kin naar voor- Rechte stijve rug- Gespannen en afgebakende ademhaling- Naar achter gekanteld bekken- Grote lading in genitalien- Lichaam is gratieus in gebaar en beweging- Heldere maar harde ogen.

Aannames

Als ik me laat zien wordt ik gekwetst Ik heb recht op sex Er kan me niets gebeuren als ik me afsluit Ik hou me terug Ik geef mijn hart niet Ik wil/kan niet van je houden Ik voel niets Als ik mijn best doe, ga je van me houden Wat ik ook doe, het is nooit goed Ik mag me niet openstellen Ik kan geen liefde voor je voelen

Je beschikbaar vermogen

Je beschikt over een goed ontwikkelt lichaam , dat veel energie ter beschikking heeft. Het drukt veel levenslust uit. Het is zichtbaar dat het met plezier bewoont wordt. Dit heeft vooral te maken met jouw hartstochtelijke liefde voor het leven. Je bent een scherpe waarnemer die bovendien over een innerlijk kompas beschikt dat je haarfijn kunt vertellen of je de goede koers vaart. Hierdoor kun je zien dat je vrij kunt zijn om op jouw manier te geven aan wie je maar wilt. Waardoor je je volledig kunt verbinden met alles wat in en om je heen leeft en je geheel in die verbinding uitdrukken. Daar is misschien wat meer tijd voor nodig als je denkt. Maar je hebt geduld. Daarbij heb je ook een goed uithoudingsvermogen. Je trekt je nooit terug uit de realiteit Want je vastberadenheid is sterk. Je hebt een gedreven instelling met een sterke neiging tot perfectionisme. Wanneer je echter ook aan anderen de niet perfecte kanten van jou en je leven kunt laten zien, zul je ontdekken dat juist het niet perfecte deel van jezelf de sleutel is tot het voelen van liefde. Je kunt dan ervaren hoe de stroom van het leven je brengt naar de plek waar jij diep in je hart het allerliefst wilt zijn. Het is de plek waar je je in liefde verbonden voelt met de ander. Zonder je sexuele genoegens op te geven.

Jezelf ontwikkelen

Je hebt leren leven met je verstand. Maar je verstand begrijpt jouw problemen niet. Je verstand kan geen strategie ontwikkelen waardoor je onkwetsbaar wordt. Met je verstand kom je evenmin in contact met de ander. Wanneer je daar bewust van wordt heb je eigenlijk al de eerste stap al gezet om je gevoel weer te openen. Je niet meer bezighouden met vroegere kinderbeelden is de tweede stap. De derde stap is het je opnieuw proberen open te stellen naar de ander en jezelf te durven testen in de grenzen die je ervaart. Soms komt dat neer op het durven loslaten van je controle, je niet meer schrap zetten en je weer kwetsbaar opstellen, ondanks de angst die je er voor hebt. Maar het kan ook zijn dat je een krachtige energie tot ontwikkeling moet laten komen, waarin je je vrij kunt voelen. In de laatste fase van dit proces kun je de uitweg die je bent gaan zien verder onderzoeken. Wanneer grenzen vervagen kan je gevoel op zijn echtheid worden getest. Zo kan er van binnenuit een rotsvast vertrouwen groeien door het waarnemen van je eigenheid. Alsof het een thuiskomen is van een verre reis. Een plek waarin je ongeremd in en uit kunt gaan en waarbij je je vrij kunt voelen in het contact met de ander.

Psychopathische Karakterstructuur (Afhankelijkheidsproblematiek)

Je vrij voelen betekent het vermogen hebben om je voorkeur en afkeer te laten horen en zelf te bepalen wat je wilt. Het is ook vorm geven aan je gevoelens en tot uitdrukking brengen wat er in je leeft. Wanneer je je eigen stem laat horen kan dat je helpen grip te krijgen op je eigen ervaringen. Dit is een kwestie van bewustwording. Het stelt je in staat verantwoording te nemen voor je eigen leven. Dat betekent voor jezelf opkomen, door te laten zien wie je bent en wat je wilt. Het is een onvoorwaardelijk achter jezelf staan voor wat jij belangrijk vindt en hoe jij je leven gestalte wilt geven. Je bent pas echt vrij als je bewust kunt kiezen voor hoe jij je eigen levenskoers wilt varen. Het is een scheppen van je eigen wereld, waarin al je mogelijkheden gerealiseerd kunnen worden. En wel zodanig dat daarin ook je innerlijke waarde handen en voeten krijgt. Voor deze vorm van onafhankelijkheid hoef je geen prestaties te leveren. Het is niet een vrijheid die veroverd hoeft te worden. De weg die je kiest is een volwassen, bewuste keuze. Daarom kost het je geen enkele moeite, want het realiseren van wat je wilt gaat niet gepaard met je groter of flinker voor te doen als je bent. Je gebruikt gewoon de mogelijkheden die je hebt.

Je geschiedenis

Het is over het algemeen bekend dat bij iedere karakterstructuur de desbetreffende persoon zijn wil gebruikt om zich te verzetten tegen de stroom van het leven in. Dit om alles te houden zoals het is. Het in stand houden van deze verdedigende houding is een typische psychopathische instelling. Daarom kan de psychopatische karakterstructuur soms ook in een vroegere levensfase ontstaan als een laag over een andere karakterstructuur heen. Maar over het algemeen ontstaat deze structuur in de pubertijd, zoals ook bij jouw geschiedenis. Want in jouw vroege pubertijd toen je jezelf wilde worden, hebben je ouders je gedwongen of verleid hun wil te doen. Je krijgt steeds een dubbele boodschap. "Als je dit doet of niet doet, krijg je dát" Bij voorbeeld: "Als je je bord leeg eet dan krijg je een ijsje" . Je ervaart dan liefde, maar ook macht en manipulatie . Vooral als je braaf je bord leeg eet, maar niet het beloofde ijsje krijgt. Door dit machtspelletje van de ouders verlies je het vertrouwen. Omdat de steun van je ouders ontbreekt moet je te vroeg verantwoording dragen, terwijl je daar lang nog niet aan toe bent. Hierdoor heb je nooit de mogelijkheid gehad een kleine jongen of meisje te zijn. Je hebt je nooit zwak mogen tonen of je mogen laten gaan. Door dit alles worden je afhankelijkheidsgevoelens afgebroken en ondermijnd.

Latere gedragskenmerken

Het lijkt er nu op dat je zelfstandig bent. Omdat je de neiging hebt alles zelf te doen. Maar schijn bedriegt, jouw zelfwerkzaamheid ontstaat alleen omdat je het moeilijk vindt afhankelijk te zijn van anderen. Want een beroep doen op anderen vind je moeilijk. Omdat je bang bent jezelf te verliezen. Overgave komt niet in jouw curriculum vitae voor. Ook het overgeven aan je eigen gevoelens vind je bijzonder riskant. Vandaar dat je probeert alles met je wilskracht op te lossen. Jouw slogan luidt: “Als je maar wilt kun je alles” Je kunt jezelf geen hulpeloosheid toestaan. Om die reden probeer je alles te controleren en te manipuleren. Hierbij gebruik je je wil om de omgeving naar je hand te zetten. Je houd je liever groot dan je eigen zwakheden te laten zien. Je moet in elke situatie beter en exclusiever zijn dan ieder ander. Maar jouw superioriteits-gevoel is niet echt. Je hebt steeds het gevoel door de mand te vallen, ontmaskerd te worden. Je hele houding geeft aan dat je je staande probeert te houden tegen het gevoel van faalangst in. Er is een voortdurende twijfel. Want deep down weet je dat je superioriteit uiterst wankel is en dat het heel snel van binnenuit in kan storten

Psychische kenmerken

Moeite om te zeggen wat je wilt zeggen Behoefte om te domineren Alles controleren, manipuleren Overdreven behoefte aan erkenning Leven op basis van wilskracht Strijd om de macht in relaties Angst om gecontroleerd te worden Ophouden van gevoelens Zich groot willen houden Alles zelf willen doen Angst om volwassen te worden Bang om te verliezen Vrees er alleen voor te staan

Lichamelijke kenmerken

Het lichaam heeft iets weg van de stripfiguur Dick Bos Het lijkt op een omgekeerde piramide Het lichaam is topzwaar en daarom wankelbaar Vaak ruige, dikke wenkbrauwen Staat vaak in spreidstand om zich staande te houden Stijve benen en onstabiele enkels Ingesnoerde taille en ingetrokken billen Blokkades in hals, nek en schouders Het lichaam maakt een opgeblazen indruk Hoofdspanning houdt lichaam in greep Hoge ademhaling, buik doet niet mee Dwingende en wantrouwende ogen

Aannames

Intimiteit is mogelijk als ik de baas blijf Als je maar wilt kun je alles Ik moet me ophouden Ik blijf de baas Ik zal mijn zin krijgen Ik zal je laten zien dat ik zonder je kan Ik blijf alles controleren Ik blijf je overheersen Ik heb gelijk, jij hebt ongelijk Ik weet het allemaal al Ik doe alleen wat ik wil Jij kunt me niets doen, ik jou wel Als ik zelfstandig wordt pak je me .

Je beschikbaar vermogen

Je leven kan een film zijn waarin jij de hoofdrol speelt. Je kunt je eigen je eigen film maken, je eigen leven. Een leven waarin jij de regisseur bent. Een regisseur die de vaardigheid heeft alles tot uitdrukking te brengen wat hij precies wilt .Je hebt het talent om de creatieve schepper van je eigen leven te zijn. Maar het vraagt een juist gebruik van het lichaam dat je ter beschikking staat.Je beschikt over een krachtig lichaam met handen, armen en schouders, waarmee je kunt grijpen, beetpakken, naar je toe halen, van je afduwen, afhouden, richting geven en bijsturen. Hiermee kun jezelf je leven in eigen handen nemen. Maar ondanks dat je het zelf waarschijnlijk niet eens weet, zijn er in jou nog andere talenten aanwezig. Hiermee zul je je leven juist uit handen moeten geven. Maar je hebt voldoende lef omdat dit voor jou onbekende terrein binnen te gaan. Je moet er alleen niet met je verstand tussen gaan zitten. Want er is helemaal geen lichamelijke of mentale inspanning voor nodig, alleen overgave. In die overgave ben je volkomen vrij.. Je kunt er datgene vinden waar je altijd naar hebt gezocht. Je kunt ontdekken dat je zoveel vertrouwen krijgt dat je het vanuit jezelf ook aan anderen kunt geven. Maar je kunt anderen niet eerder helpen, als je zelf ook om hulp kunt vragen.Wanneer je bereid bent naar je innerlijke stem te luisteren weet je in iedere situatie de juiste woorden te vinden. Als je je handen vrij kunt laten om hun eigen werk te doen kun je je eigen wereld scheppen.

Jezelf ontwikkelen

Wanneer je deze karakterstructuur bij jezelf herkent, zal het moeilijk voor je zijn om te zien dat er iets met jou aan de hand is. Meestal geef je dan ook anderen de schuld van jouw problemen. Maar als je echt durft te zien wat er aan schort, kun je niemand anders de schuld meer geven. Dan kun je geen enkele verontschuldiging meer vinden om nog onvolwassen te blijven. Als je stopt met het slachtoffer te spelen of de martelaar, dan ben je volwassen geworden, onafhankelijk. Maar je moet ook kunnen voelen waarom je dat doet, waarom je je eigen kracht ophoudt. Lichaamswerk kan hierbij een hulpmiddel zijn. Dan kun je uitdrukken wat je dwarszit, van je afgooien wat op je schouders drukt en je stem daarbij gebruiken als dat nodig is. Dit kan een gevoel geven alsof er een last van je afgevallen is, alsof je weer ruimer kunt ademen. De volgende stap is om de draad weer op te pakken waar je hem bent kwijtgeraakt en het onbekende op je af laten komen. Je zult weer terug moeten naar het “niet weten”. Daar is geen inspanning voor nodig, het is alleen een kwestie van overgave. Dit betekent bereid zijn om alles uit handen te geven. Het is de overgave aan het moment, het hier-en nu. Want daar komt alles samen, het verleden en de toekomst, afhankelijkheid en onafhankelijkheid, het kind en de volwassene.

Wat voor structuur ben je?

Je bent als mens op zichzelf uniek. Geen lichaam is gelijk aan die van jou. Ook jouw levensverhaal is niet te vergelijken. Daarom kun je jezelf niet indelen en beoordelen in een bepaald type. Niemand heeft één karakterstructuur. Hoewel bij de beschrijving van een karakterstructuur wel is uitgegaan van een onvermengd type, is een structuur meestal een mengeling van vijf karakterstructuren. Je zult dan ook in iedere karakterstructuur wel iets van jezelf herkennen. Daarom is het misschien beter te spreken van een structuur van het orale, rigide, etc. karaktertype. Overigens is een karakterstructuur altijd een momentopname. Daarom is het goed als je de beschrijving van de karakterstructuren leest dit op de eerste plaats toe te passen op je huidige situatie. Daarna kun je proberen inzicht te krijgen in de algemene situatie. Je passeert alle levensfasen waarin de karakterstructuren ontstaan. En in elke fase heb je bepaalde behoeften van jezelf ontkent en buitengesloten. In de ene fase misschien meer dan in de andere. Dat maakt dat de bijdrage van structuren aan een bepaald karaktertype nogal kan verschillen. Onderstaand schema en grafiek geeft daar een voorbeeld van.

                            1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 21 22 
             Schizoide
                  Oraal 
     Masochistisch
                Rigide
   Psychopathisch
                             1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 
 
Grootte van bijdrage

Karakter & Zelfontwikkeling

Je kunt je karakterstructuur aanwenden om jezelf verder te ont-wikkelen. Daarbij gaat het er niet om je karakterstructuur te veranderen. Want dat is onmogelijk, je karakterstructuur ben je immers zelf. En jezelf willen veranderen wil bovendien zeggen dat het anders moet . Hierdoor ontstaat een conflict tussen wat ' is' en wat ' zou moeten zijn '. En dit conflict is nou net je karakterstructuur. Het idee van veranderen zit juist in je karakterstructuur. Door je karakterstructuur accepteer je een bepaalde situatie niet zoals hij is, maar probeer je deze te veranderen volgens een typisch voor jou vastliggende gewoonte. Dus iedere keer als je wilt veranderen zoek je steeds in de richting van het oude bekende. En dat kan ook niet anders, want je kunt alleen iets herkennen als je het kent. Zoeken naar het onbekende is niet mogelijk. Hoe zou je kunnen weten wanneer je het gevonden hebt? Sleutelen aan jezelf is dus een doodlopende weg. Maar welke weg kun je dan gaan? Je karakterstructuur geeft vingerwijzingen omtrent de richting die je kunt gaan. Je krijgt zicht op angsten, conflicten en problemen die typisch voor jou zijn. Niet dat je moet proberen om daar van af te komen, naar oplossingen te zoeken of je van je karakterstructuur te ontdoen. Nee, het gaat er om dat je je karakterstructuur leert kennen. Want in je karakterstructuur ligt de potentie van je ontwikkeling besloten. Het kan je alles vertellen over wat mogelijk is als je je meer en meer kunt toevertrouwen aan de levensstroom. Als je je karakterstructuur doorleeft en accepteert ben je al op de goede weg. Belangrijk hierbij is echter dat je je karakterstructuur met zijn angsten , conflicten en problemen gaat zien als delen van jezelf. Zodat je ze vervolgens kunt omarmen en aanvaarden in plaats van ze te ontwijken, te negeren of ze te veranderen. Door aanvaarding van dat wat is, kun je je angst voor het leven loslaten.